“Stairway to Heaven” là ca khúc trong album phòng thu thứ 4 của nhóm: “Led Zeppelin IV”, thu âm năm 1971. Ca khúc là thành quả sáng tác chung của guitarist Jimmy Page và ca sĩ Robert Plant.

Đối với công chúng nghe nhạc nói chung, “Stairway to Heaven” được xem là biểu tượng của nhạc Rock, là ca khúc mà người ta nhớ đến ngay khi nghĩ về nhạc Rock với giai điệu phát triển từ mềm mại, bí ẩn cho đến mãnh liệt, cuồng loạn, với đoạn solo guitar với thang âm ngũ cung đặc trưng của Rock guitar, và theo sau là đoạn outro với vocal gào thét dữ dội. “Stairway to Heaven” còn đáng nhớ với hình ảnh Page và Plant với mái tóc dài và gương mặt đê mê, cháy hết mình trên sân khấu khi trình diễn ca khúc. Đặc biệt, người ta thường nhớ đến Jimmy Page với cây đàn guitar 2 cần huyền thoại Heritage Cherry Gibson EDS-1275 6/12 mỗi khi Led Zeppelin diễn live ca khúc này.

Câu chuyện về “Stairway to Heaven” bắt đầu trong khoảng thời gian ban nhạc Led Zeppelin cùng nhau sống, sinh hoạt và sáng tác tại căn nhà Bron-Yr-Aur, ở đồng quê xứ Wales sau khi họ hoàn thành tour diễn vòng quanh nước Mỹ lần thứ 5. Trong một buổi tối, khi đang đi dạo trên núi cùng Plant, Jimmy Page bắt được một cảm hứng sâu xa và anh ngay lập tức thu chúng lại với máy ghi âm mang theo bên mình, đó là đoạn guitar intro của “Stairway to Heaven”.

Page và Plant trở lại căn nhà ở ngoại ô và trong khung cảnh trước mặt là ngọn lửa lập lòe, ngoài xa là khung cảnh hùng vĩ, Page đã giải thích cho John Paul Jones về ý tưởng bài hát, JPJ lập tức thử nghiệm vài ý tưởng với chiếc máy thu bass và cây đàn piano để tạo ra phần đệm cho guitar.

Đặc biệt nhất là quá trình ca từ của bài hát ra đời. Tại Headley Grange, Hampshire (nơi Led Zeppelin sản xuất album “Led Zeppelin IV” vào năm 1971), Robert Plant đã viết lời cho bài hát chỉ trong vài phút, trong trạng thái dường như “ma nhập” khi ngón tay ông vô thức viết ra phần ca từ với cây bút chì và tờ giấy.

Cho đến bây giờ, khi nói về ý nghĩa của “Stairway to Heaven”, Plant vẫn nói rằng “tùy vào thời điểm nhất định, tôi sẽ có cho mình một cách hiểu khác về ca khúc này.”

“Stairway to Heaven” là một bài hát thật đặc biệt vì ca từ gợi mở, đa nghĩa và có rất nhiều cách hiểu. Đi kèm với ca từ huyền bí là một cấu trúc bài phức tạp (gồm 4 phần chính, sẽ nói kỹ hơn ở phần dưới), âm hưởng Trung cổ được tạo dựng bởi đoạn guitar intro. Thật vậy, ca từ và âm nhạc của “Stairway to Heaven” song hành để bổ trợ nhau, khiến cả bài hát xuất hiện như một câu chuyện.

Album đĩa than “Led Zeppelin IV”, được thu âm và sản xuất trong khoảng 1 năm từ 1970-1971 bởi hãng Atlantic. Jimmy Page và Robert Plant là 2 thành viên sáng tác chính các ca khúc của nhóm.

Trong bài này, mình sẽ giới thiệu về ý nghĩa của “Stairway to Heaven” với cách hiểu là bản anh hùng ca của nhân vật nữ chính trong câu chuyện của bài hát. Cách hiểu được tổng hợp từ video: “Stairway to Heaven: Led Zeppelin’s Hero’s Journey” của channel Youtube Polyphonic.

Theo Polyphonic, “Stairway to Heaven” là một bản nhạc Rock vĩ đại vì trước hết vì chính ca từ của nó. Thử lắng nghe bài hát chăm chú, ta sẽ thấy câu chuyện trong bài dường như thuộc về một thời gian, không gian nào rất xa lạ. Led Zeppelin đã có chủ ý như vậy khi họ bắt đầu sáng tác, và để đạt được điều này, họ đã áp dụng kết cấu kể chuyện mô-típ “The Hero’s Journey” (“Cuộc hành trình của anh hùng”) – một mô-típ kể chuyện chúng ta bắt gặp thường xuyên mà không hề biết với “Star Wars”, “Lord Of The Rings”, sử thi Odyssey hay rất quen thuộc với công chúng ở Việt Nam là sử thi Đăm Săn.

Joseph Campbell đã giải thích ngắn gọn về mô-típ kể chuyện “The Hero’s Journey” như sau: “Người anh hùng rời bỏ cuộc sống bình thường của mình và tiến vào một thế giới siêu nhiên. Trong đó, anh đối mặt với những thế lực lạ thường, thắng một trận chiến quyết định và trở về sau cuộc hành trình bí ẩn với sức mạnh mới để đem về những điều tốt lành cho cộng đồng của mình.”

 

“Stairway to Heaven” chính là một câu chuyện được dựng lên với mô-típ như thế. Và Led Zeppelin làm điều này không chỉ với ca từ mà còn với cả phần âm nhạc của ca khúc.

Led Zeppelin không kể ra một câu chuyện rõ ràng. Bởi lẽ làm như vậy sẽ khiến ca từ lê thê, khiến nó không phù hợp với cấu trúc kể chuyện dành cho một bài hát. Bên cạnh đó, ca từ súc tích nhưng đa nghĩa, gợi mở sẽ đảm bảo sự thú vị khi mỗi người hiểu theo góc nhìn của chính mình.

“Stairway to Heaven” được Plant và Page sáng tác với mục đích tạo ra một tác phẩm đặc biệt mà trong đó, “…khi càng cố để hiểu thì càng có nhiều tầng nghĩa và cảm xúc mới mở ra. Mức độ của sự mãnh liệt cũng như tinh tế tăng lên khi chúng ta đào sâu hơn về ý nghĩa của bài hát.” (Jimmy Page trả lời phỏng vấn BBC News về sự ra đời của “Stairway to Heaven”).

Cũng như với mỗi chúng ta, “Stairway to Heaven” sẽ lại mang một ý nghĩa riêng. Tuy nhiên, đó là một phần khiến bài hát này đặc biệt và sống mãi, bởi lẽ nó luôn gợi mở, khiến chúng ta phải đi tìm, phải suy nghĩ về ý nghĩa của nó.

SẢN PHẨM NỔI BẬT

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *